Bloedverlies tijdens het eerste trimester

Bloedverlies vóór de 16 weken komt in ongeveer 10-20% van de zwangerschappen voor. Gelukkig betekent dit lang niet altijd dat een miskraam dreigt. Ongeveer 50% van de zwangerschappen met bloedverlies verlopen verder probleemloos.
Heb je toch een beetje bloedverlies maar geen buikpijn, dan is dit een gunstig teken. Toch zullen de meeste zwangeren willen weten of er iets mis is.
Hieronder vind je mogelijke oorzaken van bloedverlies. Bij ruim bloedverlies moet je altijd je verloskundige bellen. Heb je een klein beetje bloedverlies maar verder geen erge buikkrampen dan kun je afwachten. Zeker wanneer het bloedverlies ontstaat na een moeizame stoelgang, flinke hoestbui of vrijen. Niemand kan je op dat moment vertellen of het bij jou goed zal gaan of niet.


Verschillende oorzaken van bloedverlies:

Pseudo-menstruatie
Sommige vrouwen hebben gedurende een lange periode in de zwangerschap telkens een beetje bloedverlies op het moment dat ze anders ongesteld zouden worden.

Aambeien
Soms komt het bloedverlies niet uit de vagina maar vanuit de anus. Dit kan voorkomen wanneer je last hebt van aambeien. Dit komt vaker voor bij mensen die moeite hebben met hun stoelgang.

Blaasontsteking
Soms kan het bloed vanuit de urinebuis komen omdat je last hebt van een blaasontsteking. Wanneer je zeurende onderbuikspijn en zeurende lage rugpijn hebt kun je het best je urine laten controleren bij je huisarts.

Bloeden van de baarmoedermond
De baarmoedermond wordt bedekt met een heel dun laagje bedekkende cellen. Hieronder zitten zeer veel dunne bloedvaatjes. Door je zwangerschap wordt dit laagje cellen nog dunner en kunnen de bloedvaatjes makkelijker beschadigen. Bovendien wordt de baarmoedermond beter doorbloed waardoor bloedverlies kan optreden. Tijdens gemeenschap kan de penis tegen de baarmoedermond aankomen en hier een wondje op veroorzaken. Dit is de reden dat het nogal eens voorkomt dat er bloedverlies optreedt na het vrijen. Dit is absoluut onschadelijk en betekent niet dat je niet mag vrijen! Maar ook zonder aanwijsbare reden komt het voor dat de baarmoedermond spontaan wat gaat bloeden. Het bloed is helderrood, dun en er zijn geen buikkrampen.

Innestelingsbloeding
Wanneer het bevruchtte eitje zich innestelt in de baarmoedermond kan dat vroeg in de zwangerschap wel eens een beetje bloedverlies geven. Ook dit is onschuldig. Dit bloedverlies treedt heel vroeg in de zwangerschap op. Vaak nog voordat je weer ongesteld had moeten worden of rond de periode dat je ongesteld moest worden. Het komt dan ook regelmatig voor dat vrouwen een paar dagen licht bloedverlies hebben rond de periode dat ze ongesteld hadden moeten zijn en dit verwarren met een normale menstruatie. Ze denken dat ze niet zwanger zijn. Dit bloedverlies is echter veel korter en minder heftig dan bij een normale menstruatie.

Bloedverlies aan de rand van de placenta
De randen waar de placenta vast zit aan de baarmoederwand kunnen makkelijk wat bloedverlies geven. Vooral in de jonge zwangerschap komt dit nogal eens voor. Wanneer de baarmoeder gaat groeien wordt de placenta mee omhoog 'getrokken'. Dit kan wat spanning veroorzaken op de rand aanhechting en hierdoor kunnen bloedvaatjes beschadigd worden en wat bloedverlies geven.

Bloedingen vanuit de placenta
Vroeg in de zwangerschap ligt de placenta nog helemaal rondom in de hele baarmoeder. Later gaat één deel zich verder ontwikkelen en verdwijnt de rest. Het komt dan ook heel regelmatig voor dat de placenta vroeg in de zwangerschap nog bij of over de baarmoedermond heen ligt. Hierdoor kan makkelijk wat bloedverlies optreden vanuit de placenta. Wanneer de baarmoeder gaat groeien wordt de placenta bijna altijd mee omhoog 'getrokken' en ligt hij ook niet meer over of tegen de baarmoedermond aan.

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
In ongeveer 1% van de zwangerschappen nestelt de bevruchte eicel zich niet in de baarmoeder maar daarbuiten. Vaak in de eierstokken. Zo'n buitenbaarmoederlijke zwangerschap dient zo snel mogelijk verwijderd te worden omdat ernstige complicaties kunnen optreden. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is bloedverlies meestal niet het eerst optredende symptoom. Veel vaker is hevige buikpijn een reden om te kijken of er sprake is van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Bloedverlies komt in 80% van de gevallen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap voor maar pijn overheerst alle andere klachten.

Miskraam
Zoals eerder beschreven komt in 15% van de jonge zwangerschappen bloedverlies voor. In de helft van de gevallen met bloedverlies is het een eerste teken van een miskraam. Heb je bloedverlies wat steeds erger wordt en krijg je daarbij hevige buikkrampen, dan is het geen goed teken. Pijnlijk bloedverlies wat toeneemt is vaak een teken van een miskraam. Lees hier verder over miskraam.

Onbekende oorzaak
Heel vaak wordt geen oorzaak gevonden. De echo laat niets bijzonders zien en het vruchtje ontwikkelt zich zonder problemen. Hoewel dit voor jezelf onbevredigend kan zijn is het wel gunstig dat er niets bijzonders te zien is.

Wat te doen bij bloedverlies?
Zoals eerder beschreven staat, betekent bloedverlies vóór 16 weken lang niet altijd dat je zwangerschap dreigt mis te gaan. In ongeveer de helft van de gevallen zal de zwangerschap intact blijven.
Hoewel geen buikkrampen en weinig bloedverlies gunstige tekenen zijn kan niemand je zonder uitgebreid onderzoek je vertellen of het wel of niet goed zal gaan.
Heb je een klein beetje bloedverlies dan kun je best even afwachten wat er gebeurt. Blijft het bij een klein beetje en treden er geen buikkrampen op dan is dat meestal een teken dat het goed blijft gaan. Ook wanneer het bloedverlies optreedt na het vrijen kun je rustig afwachten. Zoals eerder beschreven is bloedverlies na vrijen bijna altijd onschuldig.
Wordt het bloedverlies zoveel dat je regelmatig je maandverband moet verschonen, bel dan de verloskundige. Ook wanneer je nog niet bij de verloskundige bent geweest, kun je wel de verloskundige bellen wanneer je ruim bloedverlies hebt.
Wanneer je de verloskundige belt dan zal ze een aantal vragen stellen: wanneer was de eerste dag van je laatste menstruatie en was dit een normale menstruatie? Wanneer was de zwangerschapstest positief? Wanneer is het bloedverlies begonnen en hoe verloopt het bloedverlies? Zijn er nog andere klachten? Houd deze gegevens dan ook bij de hand.

Onderzoek bij bloedverlies
Met behulp van de echo kan gezien worden of het hartje nog klopt. Zo ja, dan wordt gekeken of bijzonderheden te zien zijn die het bloedverlies kunnen verklaren. Een echo via de vagina kan vanaf zes weken zwangerschap duidelijkheid geven. Vanaf tien weken zwangerschap is het meestal goed mogelijk om een echo via de buikwand te maken. Vóór de zes weken geeft de echo vaak geen duidelijkheid omdat er nog geen hartje klopt of omdat het vruchtje zo klein is dat het nog niet op de echo te zien is. Bij een positieve hartactie en een echo na de acht weken is er een 95% kans dat er GEEN miskraam optreedt.